74- امکانات جدید برون گرایی معرفت شناختی برای فلسفه دین و مواجهه با چالش تنوع ادیان
در این مقاله نشان داده میشود که همچنان که مردم اکثر باورهای خود را از طریق بسیاری وسائط بیرونی به معرفت مبدّل میکنند، نمیتوان معرفت را منحصر در باور موجهی دانست که توجیه آن به صورت درونی حاصل شده باشد. اگر این باورهای مردم را معرفت ندانیم، گذشته از آن که گرفتار شکگرایی فراگیر خواهیم شد، بلکه با واقعیتِ معرفتهای بشری نیز مغایرت خواهد داشت. پس برای کسب معرفتهایمان لزومی ندارد از درونگرایی استفاده کنیم. برونگرایی نیز امکانات جدیدی را در اختیارمان قرار میدهد که میتوان از آن در فلسفه دین استفاده کرد. سپس به چهار جریانی که از برونگرایی معرفتی استفاده کردهاند و به توثیق باورهای دینی پرداختهاند اشاره میشود. همچنین نشان داده میشود معرفتشناسی دینیِ مبتنی بر شنیدههای اطمینانیافته در ادامه مسیر جان گرکو در معرفتشناسی دینی است که راهی مطمئن را برای توجیه باورهای دینی فراهم میآورد. اما اگر از طریق شنیدههای اطمینانیافته توجیهی برای باورهای دینی داشتهباشیم، تمامی ادیان میتوانند ادعا کنند که پیروانشان از این طریق به باورهای دینیِ مخصوص خود باور داشتهاند، لذا باید موجّه باشند و در نتیجه تمامی ادیان معرفتهای راستینی را باید به دست دهند و این چیزی جز تکثرگرایی نیست. نشان داده میشود اگر رهبران اولیه توجیه درستیِ آموزههای خود را به قرائتی که خود از امور قدسی دارند مبتنی کنند، به این سادگیها نمیتوان به ترجیح یک دین بر دیگری حکم کرد. اما اگر آموزههای رهبر اولیه یک دین به یک حقیقت وجودی مثل خداوند مبتنی باشد، میتوان از حقانیت آن دین نسبت به سایر ادیان سخن گفت.